Waarom horen we nooit iets van Amersfoort? Ik ben in Amersfoort geboren en opgegroeid en ik vind het nog steeds een fantastische stad waar ik graag kom. Amersfoort heeft een prachtig middeleeuws centrum met een van de meest sierlijke kerktorens van Nederland, een unieke waterpoort en veel kleine pleintjes die in elkaar overlopen. Niets zo mooi als op een vroege zondagochtend door de straatjes en steegjes te slenteren. Ook de omgeving is prachtig.

Bevolking verdubbeld

Toen ik op mijn 18^e Amersfoort verliet, telde de gemeente 75.000 inwoners. In die veertig jaar daarna is het inwonerstal verdubbeld tot 155.000 inwoners. Daarmee is het que inwonertal de 15^e gemeente in Nederland, net onder Arnhem, direct boven Zaanstad.

Maar hoe komt het dat ik vanuit mijn huidige woonplaats Houten nooit iets hoor van Amersfoort, ondanks het feit dat ik erg ben gespitst op nieuws uit mijn geboortestad. Roep ‘Deventer’ en iedereen weet je te vertellen dat daar ieder jaar een grote boekenmarkt is en een Dickens-festival. Roep ‘Breda’  en mensen roepen ‘Taptoe’ en ‘Jazz festival’. Roep ‘Amersfoort’ en het blijft stil.

Geen musea met landelijke bekendheid

Als het gaat over musea over tentoonstellingen is het beeld niet anders: kleinere steden als Zwolle, Den Bosch, Leiden, Maastricht, Dordrecht en Leeuwarden hebben een of meer musea met landelijke bekendheid. Amersfoort moet het doen met ‘Flehite’ – toch vooral een streekmuseum – het geboortehuis van Mondriaan – zonder ‘Mondriaan’ – en het nieuwe Eemhuis, dat zich nog moet bewijzen. Amersfoort heeft geen smoel, niet iets om de stad bij vast te pakken.

Natuurlijk speelt het een rol dat er in Amersfoort nauwelijks hoger onderwijs is, een bekende gangmaker als het gaat om levendigheid en cultuur. Maar dat geldt toch ook voor steden als Dordrecht en Leeuwarden?

Eind jaren zeventig was Amersfoort vooral een dorp. Voor jongeren was er eigenlijk weinig te doen. Samen met een leerlingen van andere middelbare scholen heb ik geprobeerd daar wat aan te doen door het oprichten van Stichting Gaatjeskaas, met relatief succes. Want ook al is het horeca-aanbod sterk uitgebreid en enorm verbeterd – eind jaren tien heeft de stad nog steeds een dorpse uitstraling.

Fascinatie voor mijn geboortestad

Waar ligt dat aan? Is het slagschaduw van Utrecht? Gebrek aan ambitie? Ik wil het gaan verkennen en daar verslag van doen in een boek. Een verhaal over mijn fascinatie voor mijn geboortestad.